به عنوان پدرومادر، به خوبی میدانیم که فن بیان یا خلاقیتهای هنری کودک بخش مهمی از کودکی و آغاز دوره نوجوانی آنها را تشکیل میدهد. ما نقاشیهای آنها را به در یخچال میچسبانیم یا هنگامی که یک اجرای هنری دارند افراد فامیل را به دیدن اجرای آنها میبریم. در واقع تلاش میکنیم که از این کارهای آنها برای آینده یادگاریهایی نگه داریم. کاملا روشن است که هنر کودکان برای پدر و مادران میتواند معنی دار باشد اما نکتهای که مهم است بخاطر نگه داریم این است که چگونه به هنر آنها پاسخ دهیم. یعنی چگونه با هنر آنها برخورد کنیم تا استعدادهای آنها شکوفاتر شود. برای این کار ۷ روش به شما پیشنهاد میکنیم:
۱. با فکر رفتار کنید
جملات تحسین آمیزی که همه جا استفاده میشود مانند: «آفرین پسر/دختر خوب»، نشانگر عدم توجه کافی شما به کار فرزندتان بوده و میتواند او را دلسرد کند. هیچ گاه نقطه ضعف کودکتان را در کارهایش پُررنگ نکنید. اگر او از سوی دیگران تحسین نمیشود، او را تشویق کنید که درباره اینکه چگونه فکر میکند میتواند کار خود را بهتر کند با شما گفتگو کند. اما او را وادار به هیچ کاری نکنید و تنها زمانی که آماده کمک گرفتن است به او کمک کنید.
۲. بیش از اندازه در کار کودک دخالت نکنید
برای والدینی که خود از هنر خاصی بهره مند هستند و یا به زمینه هنر کودکان علاقه دارند یا در آن زمینه کار میکنند، ممکن است که پیش بیاید که بخواهند به فرزند خود کمک و یا او را به مسیری هدایت کنند.
اما دست نگه دارید! بگذارید فرزندتان خودش راه خودش را پیدا کند و سپس شما را برای کمک کردن صدا بزند. برای نمونه فرض کنیم که هنر نمایش بخش بزرگی از کودکی و بزرگسالی شما را شامل میشود. این ممکن است شما را وسوسه کند تا کودکتان را نیز با این هنر آشنا کنید که از آن لذت ببرد. بنابراین او را به تئاتر ببرید و پس از پایان نمایش درباره احساس او نسبت به نمایشی که دیده اید گفتگو کنید و بگذارید تا بدانند که شما دوست دارید که بار دیگر او را به دیدن نمایش ببرید. اگر دوست داشتند که عالیست. اما اگر چیزی نبود که خواسته آنها باشد، جوری رفتار کنید که بدانند هر زمان که بخواهند میتوانند از شما بخواهند که دوباره آنها را به نمایش ببرید. نکته دیگر آنکه قرار نیست برداشت و احساس آنها از نمایشی که دیدهاند با شما یکسان باشد. اجازه بدهید که آنها برداشت جدیدی از چیزی که دیده اند را داشته باشند.
۳. فراتر از بله یا خیر بروید
از پرسشهایی با پاسخ نامحدود یاری بگیرید تا فرزندتان تشویق شود درباره کارش توضیح بیشتری بدهد. به او دقت کنید که چه میگوید. بجای اینکه بپرسید: «این دیگر چیست؟!» از او چنین بپرسید: «درباره چیزی که درست کردی برای من بیشتر توضیح بده». پرسشهایی مانند «چه چیزی الهام بخش تو برای ساختن این قطعه موسیقی بود؟» فرزند شما را وادار به فکر کردن درباره پروسهای که انجام داده است میکند و بیان تفکر هنری او تقویت میشود. هنر فرصت ارزشمندی برای بازتاب احساسات درونی کودک شما است.
۴. آموزش دادن، برای یادگیری
از فرزندتان بخواهید که به شما یاد بدهد که چگونه کار هنریش را انجام داده است و در این فرآیند به چه چیزهایی اندیشیده است. آموزش راه مناسبی برای تقویت یادگیری و چیرگی بر کار است. کدام کودکی هست که دوست نداشته باشد تا تواناییهایش را به یک بزرگسال نشان دهد؟!
۵. تشویق فرایند آفرینندگی
اثر هنری فرزند شما حاصل سخت کار کردن اوست. فرایند آفرینش نیز به اندازه خود اثر هنری ارزشمند است. برای کودک شما شاید ارزش بیشتری هم داشته باشد. در زمان تولید یک قطعه یا کار هنری، فرزند شما باید بیافریند، اصلاح کند، کارش را پرداخت نهایی کند و برای همه اینها باید در کارش ایستادگی داشته باشد. همه این تجربهها چه در زمینه هنری چه بیرون از آن میتوانند مفید باشند. نوازندگی، رقص یا بازیگری تنها فرصتی برای تبلور خلاقیتهای هنری فرزندتان نیست، بلکه به او همکاری، تعامل و شکیبایی را آموزش میدهد.
۶. تلاش مداوم
هر چیزی که فرزند شما میسازد نباید دارای ارزش هنری بالایی باشد. حتی ممکن است کار او تعریفی هم نداشته باشد. اما جالب اینجاست که این کارها ممکن است در نهایت به آفرینش یک اثر هنری شگفت انگیز بیانجامد. در هر هنری مهارتهای ویژهای وجود دارد که نیاز به پرورش یافتن دارند. همه بچهها استعداد شکوفاشده بالفعل ندارند، اما با آموزش درست و تمرین، همه آنها میتوانند تواناییهای هنریشان را بیشتر و بهتر کنند.
۷. بگذارید بدرخشند
راههایی پیدا کنید که فرزندتان بتواند هنر خود را با دیگران نیز در میان بگذارد. البته اگر خودش هم به این کار تمایل دارد.
او را تشویق کنید که از کارهای خودش عکس بگیرد و یک کاتالوگ هنری از کارهایش درست کند؛ چیزی شبیه یک پورتفولیو. همچنین میتوانید از زمان اجرای او فیلم بگیرید و همه کارها و اجراهایش را برای او گردآوری کنید.
پدر و مادر، بیشک بهترین مخاطب برای بچههایشان هستند. اگر فرزند شما آرمان یا هدفی را دنبال میکند و یا حتی هدف خاصی از کارهای هنریش ندارد، شما میتوانید با پشتیبانی، آنها را تشویق کنید تا توجه بیشتری به کارشان داشته باشند و برای انجام بهتر آن بر کارشان تمرکز بیشتری کنند.
به یاد داشته باشید که هنر، راهی است که فرزندانتان زندگی و جهان را بهتر درک کنند. شما میتوانید این مسیر را برای آنها روشنتر کنید.