همانطور که پیشتر اشاره کردیم، قالی عمدهترین صنعت دستی استان چهارمحال و بختیاری است که در درجه اول در روستاها٬ بعد در بین عشایر اسکان یافته و دست آخر در شهرها رواج کامل دارد. قالی از وسایل لوکس زندگی عشایر محسوب میشود و نشانگر منزلت و تفاخر آنهاست. طرحها و نقشهای بکار رفته در قالی بختیاری را نیز معرفی کردیم. در این مطلب میخواهیم به بررسی فرش سامان و بن از که از روستاهای چهارمحال و بختیاری هستند، بپردازیم و طرح، رنگ و ویژگیهای خاص فرش این روستاها را بهتر بشناسیم.
فرش سامان
شهر سامان در شمال شهرکرد و در فاصله ۲۱ کیلومتری آن قرار دارد. قالیبافی در شهر سامان بواسطه توسعه اقتصادی و بهبود روابط و ارتباط بین شهری رو به گسترش یافته و بافندگان آن با صرف وقت بیشتر و کاربرد مواد اولیه نسبتا مرغوب، در طی سالیان اخیر توانستهاند یکی دیگر از بهترین نوع قالیهای استان را عرضه کنند.
شاید امروز بتوان فرش سامان را از هر حیث طرح و رنگ در بسیاری از موارد با تولیدات چالشتر مقایسه کرد. این منطقه نیز همچون مناطق دیگر استان چهارمحال و بختیاری، در اغلب موارد دارای طرحهایی همچون خشتی٬ ترنجی٬ سرو کاج و … است.
نوع گره مورد استفاده در بافت قالیهای سامان و همچنین سایر روستاهای تابعه آن بصورت ترکی بوده و کاربرد گره فارسی بسیار کم است. سبک بافت دو پود و در برخی موارد یک پود ضخیم است. رجشمار اغلب بافتهها بین ۲۵ و تا حداکثر ۳۵ رج و نوع دار قالی مورد استفاده به هر دو صورت زمینی و عمودی است. ابعاد امروز بافتهای آن بیشتر 6 و 9 متر مربعی است.
بیشتر بخوانید:
فرش بن
بن در فاصله تقریبی ۳۱ کیلومتری شمال شهرکرد قرار دارد و از نواحی کشاورزی و دامپروری استان محسوب میشود. مردم این شهر ترکزبان هستند و صنایع دستی آنان به غیر از قالیبافی٬ شال بافی و جوراب بافی است. کلیه قالیهای اصیل این شهر از نوع ذهنیباف بوده و هم اکنون نیز در اغلب موارد با همان سبک و روش تولید میشود. الگوی بافت در اینگونه تولیدات عموما بصورت واگیره یا الگویی است که بافته شده، و بافنده با نگاه از روی آن اقدام به بافت میکنند. تمامی قالیهای اصیل و بومی از نوع یک پود ضخیماند و همانطور که انتظار میرود با استفاده از گره ترکی تولید میشوند.
رجشمار آنها اغلب پایین و بین ۱۵ تا ۲۰ و طرح خشتی از طرحهای رایج این شهر است. نوع دار قالی مورد استفاده به دو صورت زمینی و عمودیست و مواد اولیه مصرفی نیز اغلب نامرغوبند و رنگهای شیمیایی نامرغوب در این فرشها بسیار به کار میرود.