اگر به موزههای هنر بروید، همواره ممکن است به اصطلاح جدیدی برخورد کنید که در کتابها و مقالههای هنری کمتر با آنها برخورد کردهاید. در ادامه مجموعه مطالب اصطلاحهای نقاشی در سایت هزارویکبوم به توضیح مختصری در خصوص دو اصطلاح «حرکتهای ذهنی» و «رقص مرگ» میپردازیم.
حرکتهای ذهنی (Moti Mentali)
عبارت Moti Mentali یک عبارت ایتالیایی و به معنی حرکتهای ذهنی است. این عبارت بیشتر با آثار خارقالعاده لئوناردو داوینچی مرتبط است چرا که او یکی از اولین هنرمندانی است که ایده گرفتن و ثبت احساسات ذهنی فرد به طور دقیق از روی چهرهاش را مطرح کرد.
در نقاشیها، حرکت های ذهنی به معنی توانایی هنرمند در شکار و ثبت فکرهای سوژه و یا وضعیت چهره او در لحظه است. داشتن این توانایی کار مشکلی است زیرا بیان صریح وضعیت سوژه در نقاشی به نحوی که از تصویر به آسانی قابل برداشت باشد نیاز به تخصص خاصی دارد.
بهترین نقاشی لئوناردو داوینچی در به تصویر کشیدن حرکتهای ذهنی روی بوم، نقاشی «بانویی با یک قاقم» (Lady with an Ermine) است.
این نقشی یک پرتره روانشناختی محسوب میشود. چهره زن در پرتره دارای احساسات بسیار کمی است، ولی با این وجود نقاشی به بیننده این حس را القا میکند که این زن در زندگیاش دارای ثبات ذهنی و بسیار بااراده و مصمم است. نقاشی حرکتهای ذهنی بسیار شبیه نقاشی جلوههای احساسی سوژه است.
یک عکاس حالت احساسی فرد را در لحظه ثبت میکند. اما ثبت این حالت روی بوم و با استفاده از قلممو کاری بود که داوینچی در آن استاد بود.
رقص مرگ (Danse Macabre)
عبارت فرانسوی Danse Macabre به معنی رقص مرگ است. در زمانهای قدیم قرون وسطی و رنسانس هنرمندان آثار هنری بسیاری با این سوژه داشتند به طوری که تبدیل به یک ژانر شد.
این نقاشیها به تصویر کشیدن مرگ و یا حتی شخصیت دادن به مرگ است. در اینجا مثالی را مشاهده میکنید:
نقاشی «پیروزی مرگ» اثر پیتر بروگل بزرگ یکی از بهترین تصویرهای ژانر رقص مرگ است. این نقاشی مرگ را به شکل اسکلت نمایش میدهد و نشان میدهد این اتفاق بر همه از هر طبقه اجتماعی پیروز خواهد شد و برای همه یکسان است. این نقاشی نمایانگر این حقیقت است که در پایان هر آنچه در این دنیا داشتهای بیاهمیت است.
این ژانر در قرون وسطی به دلیل مرگ سیاه که تنها در کشورهای اروپایی منجر به کشته شدن میلیونها نفر شده بود، در میان هنرمندان رایج شد.
***
با ما همراه باشید و مفهوم اصطلاحهای خاص و تخصصی نقاشی را در سایت هزارویکبوم دنبال کنید.
بیشتر بخوانید:
- اصطلاحهای نقاشی
- اصطلاح «فرسکو»، «مورال» و «ماروفلاژ» در نقاشی
- اصطلاح «نگاه تعقیبگر» و «خیال» در نقاشی
- اصطلاح «ودوتا» و «استافج» در نقاشی
- اصطلاح «مدل» و «نسخه اولیه» در نقاشی
- اصطلاح «ایمپاستو» و «پاستیش» در نقاشی
- اصطلاح «ترونی» و «تصاویر مسئله» در نقاشی
- اصطلاح «لئوناردسکی» و «استادان قدیمی» در نقاشی