اگر به موزههای هنر بروید، همواره ممکن است به اصطلاح جدیدی برخورد کنید که در کتابها و مقالههای هنری کمتر با آنها برخورد کردهاید. در ادامه مجموعه مطالب اصطلاحهای نقاشی در سایت هزارویکبوم به توضیح مختصری در خصوص سه اصطلاح «کارتونهای رافائل»، «لیتوگراف» و «ایمپریماتورا» میپردازیم.
کارتونهای رافائل (Raphael Cartoons)
کارتونهای رافائل هفت اثر باقیمانده از مجموعه ده تایی نقاشیهای رافائل است. این نقاشیها توسط پاپ لئو دهم به رافائل برای نقاشیهای کلیسای سیستین سفارش داده شده بود. زیبایی این آثار در دوران رنسانس شناخته شد به طوری که رقیبی برای نقاشیهای سقف کلیسای سیستین توسط میکلآنژ محسوب میشدند. سوژه این کارتونها برخی از رخدادهای زندگی دو قدیس پائول و پیتر است.
لیتوگراف یا چاپ سنگی (Lithograph)
لیتوگرافی یک تکنیک قدیمی از چاپ است که در سال ۱۷۹۶ ابداع شد. در این روش یک تصویر آینهای از یک سنگ، چوب یا فلز حکاکی شده بر روی بوم چاپ میشود.
برای لیتوگرافی نیاز به سنگ، کاغذ و یک اصل علمی ساده است. سنگ حکاکی شده در برخی نقاط با ماده ضد آب و در برخی دبگر از نقاط با ماده آب دوست چفت میشود. بنابراین زمانی که سنگ در تماس با ترکیب آب و جوهر قرار میگیرد تنها قسمتهایی رنگ میگیرند که حاوی ماده آب دوست هستند. حالا سنگ آماده عملیات چاپ است. تنها کاری که باید انجام شود این است که بوم یا کاغذ با فشار زیاد روی سنگ فشرده شود تا تصویری آینه ای از تصویر روی سنگ بدست آید.
امروزه لیتوگرافی با روشهای مدرن و تکنولوژیهای جدید انجام میشود.
ایمپریماتورا (Imprimatura)
ایمپریماتورا لایه اولیه رنگ روی بوم است. این لایه اولین رنگ و حس خاص را در نقاشی ایجاد میکند. گاهی اوقات از ایمپریماتورا برای کاهش قابلیت جذب بوم استفاده میشود. بنابراین رنگهای اصلی شدت و شکل خود را در مرحله پایانی از دست نخواهند داد.
رنگهایی که به عنوان ایمپریماتورا استفاده میشوند معمولا شفاف و درخشان هستند. نقاش بسته به نیازش از رنگهایی متمایل به سبز، زرد، قهوهای یا خاکستری برای این منظور استفاده میکند.
گاهی اوقات رنگهای ایمپریماتورا به جای اینکه روی بوم خام گذاشته شوند، مستقیما روی لایه زیرین نقاشی نهایی گذاشته میشوند. بسیاری از نقاشان دوران رنسانس از این روش در اندازههای بزرگ استفاده میکردند. به خصوص پیتر پائول روبنز و آنتونی ون دیک هنرمندان اصلی استفاده بسیار زیاد از این تکنیک بودند.
در اینجا نمونهای از اعمال این تکنیک در نقاشی مشاهده میکنید.
***
با ما همراه باشید و مفهوم اصطلاحهای خاص و تخصصی نقاشی را در سایت هزارویکبوم دنبال کنید.
بیشتر بخوانید:
- اصطلاحهای نقاشی
- اصطلاح «فرسکو»، «مورال» و «ماروفلاژ» در نقاشی
- اصطلاح «نگاه تعقیبگر» و «خیال» در نقاشی
- اصطلاح «ودوتا» و «استافج» در نقاشی
- اصطلاح «مدل» و «نسخه اولیه» در نقاشی
- اصطلاح «ایمپاستو» و «پاستیش» در نقاشی
- اصطلاح «ترونی» و «تصاویر مسئله» در نقاشی
- اصطلاح «لئوناردسکی» و «استادان قدیمی» در نقاشی
- اصطلاح «حرکتهای ذهنی» و «رقص مرگ» در نقاشی
- اصطلاح «جمعیت شاد» و «روبنزین» در نقاشی
- اصطلاح «اتاق تاریک» و «اتاق روشن» در نقاشی
- اصطلاح «دنیای معلق» و «تکنیک برجسته» در هنر