در دنیای هنر، همواره ممکن است به اصطلاح جدیدی برخورد کنید که در کتابها و مقالههای هنری کمتر با آنها برخورد کردهاید. در سایت هزارویکبوم مجموعهای از اصطلاحهای نقاشی که کمتر مرسوم هستند و در متون تخصصی یا موزههای هنر به آنها برخورد میکنید، برای شما فراهم شده است. این مجموعه به درک بهتر مفاهیم و اصطلاحهای هنری به شما کمک میکند. در ادامه مجموعه مطالب اصطلاحهای نقاشی در سایت هزارویکبوم به توضیح مختصری در خصوص دو اصطلاح «رنگگذاری تر روی تر» و «نسبت طلایی» میپردازیم.
رنگگذاری تر روی تر (Wet on Wet) و یا Alla Prima یا Au Premier Coup
رنگگذاری تر روی تر یک تکنیک سریع است که عمدتا در نقاشی رنگ روغن روی بوم استفاده میشود. در این روش لایه دوم رنگ، باید قبل از اینکه لایه اول خشک شود روی بوم گذاشته شود. این موضوع در تکنیک رنگگذاری تر روی تر یک الزام است. بنابراین نقاش باید در گذاشتن رنگها روی بوم به اندازه کافی سریع باشد. تکنیک رنگگذاری تر روی تر در زبانهای ایتالیایی و فرانسه به ترتیب Alla prima و Au Premier Coup نامیده میشود.
به طور کلی، این گونه نقاشیها فقط در یک جلسه به پایان میرسند. چرا که باید پیش از اینکه رنگ خشک شود نقاشی تمام شود. هر چند که اغلب، تکمیل این نقاشیها با توجه به نوع رنگ روغنی که مورد استفاده قرار میگیرد ممکن است هفتهها به طول بیانجامد.
گاهی هنرمند نیاز دارد به لایه جدیدی از رنگ در زمانی خاص پیش از اینکه نقاشی بیش از اندازه خشک شود، روی لایه رنگ قبلی بگذارد. بنابراین، با توجه به روغن رنگ، روند خشک شدن میتواند هفتهها به طول انجامد و در این حالت تکمیل نقاشی نیز هفتهها زمان میبرد.
در زمانهای قدیم، رامبراند، فرانسهالس، کلود مونه و پل سزان از برجستهترین نقاشانی بودند که از روش رنگگذاری تر روی تر استفاده میکردند.
در سالهای اخیر، معروفترین نقاش در این تکنیک، باب راس بود که در فاصله دهه هشتاد و نیمه اول دهه نود در برنامه محبوبش، لذت نقاشی، از این روش استفاده می کرد.
وی یک نقاشی را در حدود نیم ساعت با روش رنگپاشی تر روی تر به پایان میرساند. این سبک در میان نقاشان تکنیک En Plain Air در سده نوزدهم معروف است.
خز کت در نقاشی معروف «یک زوج سالمند» اثر جان گوسارت با روش رنگگذاری تر روی تر نقاشی شده است.
نسبت طلایی، نسبت الهی یا عدد فی (Golden Ratio AKA Divine Proportion AKA Phi)
در نقاشی، نسبت طلایی (نسبت الهی یا فی) در بوم و همچنین در نسبت چهره، مجسمه و اشیا در نقاشی استفاده میشود و بعنوان مقیاس نهایی برای یک هنرمند برای اندازهگیری تواناییهای هنری خود در نظر گرفته میشود.
نسبت طلایی در هر جنبه از علم، هنر، ریاضیات، طراحی، و موسیقی و همچنین در طبیعت منعکس شده است. تعریف ریاضی از نسبت طلایی عبارت است از «نسبت بخش بزرگتر به بخش کوچکتر، برابر با نسبت کل به بخش بزرگتر باشد.»
معنای دیگر این تعریف آن است که عددی مثبت است که اگر به آن یک واحد اضافه کنیم به مربع آن خواهیم رسید. به لحاظ ریاضی، رقم نسبت طلایی برابر است با: ۱.۶۱۸
نسبت طلایی به خطوط محدود نمیشود و میتواند به شکل مستطیل، دایره، مارپیچ و بسیاری از اشکال هندسی استفاده شود. به همین دلیل است که در طبیعت بسیار رایج است: از طوفان و گلها، گیاهان، درختان و کهکشانهای مارپیچی بزرگ گرفته تا صورت انسان، مورچهها و مولکولهای DNA، تقریبا در همه جا در دسترس است.
همچنین هنرمندان دوره رنسانس که نسبت طلایی را به عنوان نسبت الهی میدانستند، به طور گستردهای در نقاشی، مجسمه، معماری و دیگر اشکال هنری استفاده میکردند. برای اولین بار در عناصر اقلیدسی از این نسبت به عنوان نسبت الهی یاد شده است و پس از آن توسط لوکا پاچولی که در آن لئوناردو داوینچی اشکال را رسم کرده است، بعنوان Divina Proportione به معنی نسبت الهی توصیف شده است.
این نسبت به طور مشخص در آثاری مانند شام آخر، مونالیزا، تولد ونوس و سوگندی از شام آخر از سالوادور دالی، نسبت طلایی مشاهده میشود. در معماریهایی مانند تاج محل، اهرام ثلاثه، پارتنون در آتن و حتی در لوگوی شرکت اپل نسبت طلایی وجود دارد.
بدن انسان نیز بدون نسبت طلایی امکان پذیر نیست. نقاشی معروف لئوناردو داوینچی یعنی «مرد ویترویوسی» بیانگر همین مفهوم است.
***
با ما همراه باشید و مفهوم اصطلاحهای خاص و تخصصی نقاشی را در سایت هزارویکبوم دنبال کنید.
بیشتر بخوانید:
- اصطلاحهای نقاشی
- اصطلاح «فرسکو»، «مورال» و «ماروفلاژ» در نقاشی
- اصطلاح «نگاه تعقیبگر» و «خیال» در نقاشی
- اصطلاح «ودوتا» و «استافج» در نقاشی
- اصطلاح «مدل» و «نسخه اولیه» در نقاشی
- اصطلاح «ایمپاستو» و «پاستیش» در نقاشی
- اصطلاح «ترونی» و «تصاویر مسئله» در نقاشی
- اصطلاح «لئوناردسکی» و «استادان قدیمی» در نقاشی
- اصطلاح «حرکتهای ذهنی» و «رقص مرگ» در نقاشی
- اصطلاح «جمعیت شاد» و «روبنزین» در نقاشی
- اصطلاح «اتاق تاریک» و «اتاق روشن» در نقاشی
- اصطلاح «دنیای معلق» و «تکنیک برجسته» در هنر
- اصطلاح «کارتونهای رافائل»، «لیتوگراف» و «ایمپریماتورا» در نقاشی
- اصطلاح «مرگ را به خاطر بیاور» و «ونیتاس» در نقاشی
- اصطلاح «پریدویزنیکی» و «هنر مأمور آتشنشانی» در نقاشی