فرش سیستان اگر اصیل و کهن باشد دارای نقشه مشخصی نیست و این البته در قالی ایرانی ظاهرا چیز بعیدی است. قالی ایرانی اگرچه نقشههای معینی دارد بسیار متنوع است. نقشهایی است که صرفا در متن دیده میشود و آنها را هرگز نمیتوان در حاشیه دید مثل لچک، ترنج و … قالی کهن سیستان برخلاف این است. متن این قالی با همان نقوشی پرشده است که عینا در حاشیه است.
در فرش پازیریک تفاوتی بین نقشهای متن و حاشیه نیست. گلهای درون متن همه تکرار یک نقش هستند که ممکن است عینا در حاشیه نیز قرار گیرد. نقشهای حاشیه نیز تکراریاند و قرار گرفتنشان در متن چندان بعید نیست و اینجاست که میتوان گفت تنها یادگار اصیل فرش پازیریک را میتوان در فرش سیستان قدیم یافت.
آهو: نقشمایهای به شکل ساده شده یا تزیین یافته آهو
ابروی عروس: نقشمایهای به شکل کمان یا خط شکسته کوتاهی که خم یا گوشه آنبه بالا یا پایین است
ستارهای یا پا مرغک یا مورچه: نقشمایهای حاشیه ای به دو شکل: ۱- تکرار ضربدر ۲- تکرار یک در میان مثلث و لوزی
اشتر یا شتر: نقشمایهای به شکل ساده یا تزیین یافته شتر
بازوبند: نقشمایهای به شکل ساده بازوبند و نقشی اصیل با حاشیه بسیار پهنلوزی
برگ یا بلگک: نقشی شبیه برگ
برگ موز: نقشی شبیه برگ موز
بغل گل: بخشی از گل که برای پر کردن انتهای یک ردیف گل به کار میرود
بورک: نقشمایهای به شکل دو ردیف مثلث با قاعده های موازی
به ندرت پروانه پا گربهای چکشی، شاخی: نقشی به شکل پروانهای که دو قوچک در بالا و پایین آن قرار دارد
پای مرغ: نقشی شبیه پنجه مرغ که بیشتر در گل مددخانی و چپات اشتر به کار میرود
پره جلک: نقشی شبیه خاج
پره جلکی: حاشیه قالی و گلیم و سوزن دوزی به شکل تکرار سینه و سر و گردن دو مرغ که از سینه و بر عکس هم به یکدیگر میچسبند
پس گوله – هاف: چوبی که با آن تارها را زیر و رو میکند
پنج شخلکی: نقشمایهای به شکل مربع کوچک که ضلعهای آن از هر طرف کمی ادامه یافته و دو خط کوتاه دیگر نیز از وسط دو ضلع مقابل آن خارج میشود
پنجه: نقشی شبیه یک دست باز که در نقشه جانماز به کار میرود
پوتی: نقشی شبیه به گل با الگوی هشت ضلعی که چهار ضلع آن دندانه دار است
پوتی جلو: سر دار یا تیزی افقی بالای دار
پوتی عقب – زیر دار: تیزی افقی پایین دار قالی بافی (پوتین دومال)
جانماز: گلیم یا قالی یا پلاسی کوچک با نقش محرابی که روی آن نماز میخوانند
جانماز (محرابی): نقشهای که در آن از نقش محراب استفاده میشود و در آن از درخت، منار، گنبد، گل و گیاه، پنجه و یا مدد خانی، چپات اشتر و … استفاده میشود
جلک: دوک نخ ریسی چهار پر
جوال: کیسه بزرگی از گلیم، گاه گلیم و قالی برای گذاشتن وسایل
جوک: نقشی به شکل تکرار دانههای زیر یکرنگ یا چند رنگ معادل دندانه
چار چنگه: نقشی به شکل دو قوچک به هم پیوسته
چار شخلکی: نقش یا حاشیه ای به شکل مربع که ضلعهای آن از هر طرف کمی ادامه یافته است حاشیهای به صورت تکرار یک در میان یک لته ی عمودی و یک چادر شخلکی
چار غکی: حاشیهای به شکل برگهای موربی که سرهای آنها دوبه دو به هم میچسبد
چپات اشتر: چپات مایگان قالی به شکل گل بزرگ هشت ضلعی با میان مایه شش ضلعی که به چهار قسمت تقسیم میشود که دو به دو با هم متقابل به راستند
چتر: نقشی شبیه به یک مرغک دو قلابی یا ساقهای که یک سر آن دو شاخهای کوتاه است
چراغ آویزی: نقش یک چراغ آویزدار یا پایهدار
چغک: درخت سیاه تومه که از پوست و ریشههای آن رنگ دارچینی روشن تا قهوه ای سرخ فام به دست میآورند.