راهنمای خرید لنز

اگر دوربین دیجیتال دارید به احتمال زیاد حداقل یک بار با این سوال مواجه شده اید. چه لنزی بخرم؟ انتخاب و خرید لنز مناسب برای دوربین DSLR یا دوربین‌هایی با قابلیت تعویض لنز بین انبوهی از گزینه‌های موجود ممکن است تجربه ای گیج کننده و حتی ترسناک باشد.

با وجود این که دوربین‌ها برای گستره وسیعی از لنزها طراحی شده اند، بیشتر عکاس‌ها از لنز کیت یا همان لنزی که همراه دوربین ارائه می‌شود استفاده می‌کنند. البته این موضوع آنقدرها دور از انتظار نیست زیرا انتخاب و خرید لنز مناسب که پاسخ‌گوی نیاز عکاس باشد کمی دلهره آور است. در ادامه راهنمایی‌های لازم برای انتخاب لنز مناسب ارائه شده است.

بی شک لنزها مهمترین قسمت دوربین هستند که تاثیر شگرفی روی کیفیت عکس‌های شما می‌گذارند. آنها تصویری که روی سنسور دوربین شما نقش می‌بندد را کنترل می‌کنند و در نتیجه درباره آنچه می‌خواهید با تصویر بکشید تصمیم گیری می‌کنند. بسیاری از عکاس‌ها ترجیح می‌دهند که یک دوربین معمولی و یک لنز عالی انتخاب کنند به جای آنکه دوربینی عالی داشته باشند اما لنزشان از کیفیت خوبی برخوردار نباشد. دانستن و شناختن بهترین لنز برای هدفی که دارید در به دست آوردن خلاقانه ترین تصویر به شما کمک چشم گیری می‌کند.

برای کسانی که دانش و تجربه کافی در مورد لنزها ندارند، لنز تنها یک تیوب شیشه ای با تعداد اعداد و ارقام گیج کننده روی آن است. در ادامه به شما نشان می‌دهیم که چطور انتخاب لنز می‌تواند عکاسی شما را برای همیشه تغییر دهد.

لنز بعدی که باید بخرم کدام است؟

اگر در حال حاضر فقط از لنز کیت استفاده می‌کنید به شما پیشنهاد می‌کنیم که به محض آن که سرمایه کافی برای خرید لنز جدید را پیدا کردید، به بازار بروید و یک لنز پرایم یا لنز تله‌فوتو خریداری کنید. همیشه سوالی که پیش از خرید لنز مطرح می‌شود این است که آن را برای چه سبک از عکاسی می‌خواهید به کار ببرید؟ برای پاسخ به این سوال لازم است بدانید که لنزهای مختلف چطور می‌توانند عکس‌های فعلی شما را بهبود ببخشند و به شما این امکان را بدهند که عکسی بگیرید که در حال حاضر از گرفتن آن معذورید.

رمزگشایی زبان فنی لنز

حروف و اعداد روی لنز می‌تواند اطلاعات بسیاری درباره مشخصات آن در اختیار شما قرار دهد. اما جزییاتی که بیش از هر چیزی به آنها توجه می‌کنید فاصله کانونی، حداکثر دریچه دیافراگم، گیره لنز و نوع فرمت آن است.

فاصله کانونی

فاصله کانونی به میلیمتر نشان داده می‌شود و هرچه عدد آن بزرگتر باشد به معنی زوم بیشتر است. به همین ترتیب عدد کوچکتر نشان می‌دهد که عکس‌های وایدتری می‌توان ثبت کرد. برای داشتن یک مرجع لازم است بدانید که چشم انسان بینایی معادل ۳۰-۵۰ میلیمتر یک دوربین فول‌فریم دارد. عدد کوچکتر از ۳۰-۵۰ میلیمتر گستره دید بیشتری نسبت به آنچه به طور طبیعی می‌بینید به شما می‌دهد و اعداد بزرگتر از آن فکوس بیشتری روی اجسام ریزتر از منظر شما دارند.

اگر لنز فاصله کانونی متغیر بین دو عدد (مثلا ۲۴-۸۰ میلیمتر) داشته باشد، به آن لنز زوم گفته می‌شود و قادر است زوم کرده و در هر فاصله ای در این بازه مورد استفاده قرار گیرد. اما اگر لنزی با فاصله کانونی یکتا (مثلا ۵۰ میلیمتر) داشته باشید، آنگاه لنز پرایم دارید. هنگام استفاده از این لنز برای داشتن تصویر وایدتر یا زوم تر از سوژه لازم است از آن دورتر و یا به آن نزدیک تر شوید. به طور سنتی لنزهای پرایم از نظر نورشناختی به لنزهای زوم برتری داده می‌شوند. اما این بدان معنی نیست که کارآیی و کیفیت لنزهای زوم زیر سوال برده شود.

برای آنکه کمی پیچیدگی به مفهوم فاصله کانونی اضافه کنیم لازم است به مفهوم دیگری به نام ضریب برش (Crop Factor) اشاره کنیم. ضریب برش به سنسور دوربین بستگی دارد زیرا لنز ممکن است بخشی از تصویر دربافتی توسط لنز را حذف کند. بدین ترتیب فاصله کانونی یکسان لنز در دو دوربین متفاوت که سایز سنسورهای مختلفی دارند تصویر یکسانی را نتیجه نمی‌دهد. بسیاری از شرکت‌ها برای دوربین‌هایی که سایز سنسور کوچکتری دارند یک معادل فرمت ۳۵ میلیمتری ارائه می‌دهند. اگر دوربین شما دارای سنسور کوچکتری است که احتمالا همینطور است، برای انتخاب لنز باید این فاکتور را در نظر بگیرید.

تمام مطالب و مفاهیمی که در ادامه توضیح داده می‌شوند بر اساس فرمت ۳۵ میلیمتری هستند.

اگر شما از یک دوربین فول فریم استفاده می‌کنید نیازی به انجام هیچگونه محاسباتی نیست و لنز همان میدان دید مورد انتظار را ارائه می‌دهد. اما اگر دوربین دارای سنسور APS-C است (مانند دوربین‌های Nikon Dx DSLRs، Sony NEX، … ) ضریب برش آنها ۱،۵ است. یعنی برای به دست آوردن مقدار میدان دیدی که فرمت ۳۵ میلیمتری به شما می‌دهد باید طول فاصله کانونی را در ۱،۵ ضرب کنید. در دوربین‌های کنن APS-C این ضریب ۱،۶ و در دوربین‌های Micro Four Thirds و نیکون سری ۱ به ترتیب ۲ و ۲،۷ است.

این مقادیر به این معنی است که لنز ۳۵ میلیمتری میدان دید معادل ۵۶ میلیمتر در دوربین‌های APS-Cنظیر Canon 70D و معادل ۷۰ میلیمتر در دوربین‌های Micro Four Third مانند Olympus OM-D E-M1. لنز ۳۵ میلیمتری روی دوربین نیکون سری ۱ مانند یک لنز ۹۵ میلیمتری در دوربین فول فریم نتیجه می‌دهد.

ماکزیمم دریچه دیافراگم

ماکزیمم دریچه دیافراگم به روش‌های مختلفی نشان داده می‌شود. اما f/۲،۸ یا f۲،۸ و یا ۱:۲،۸ یا هر شکل دیگری که برای نمایش آن به کار گرفته شود در نهایت نتیجه ای که از آن حاصل می‌شود به میزان نوری که از طریق لنز می‌توان به دست آورد اشاره دارد. لنزهایی که دریچه دیافراگم بازتری دارند (یعنی آنهایی که عدد اف آنها کوچکتر است) می‌توانند نور بیشتری را به داخل دوربین هدایت کنند.

لنز F۱،۸ در مقایسه با F۴ علاوه بر جذب نور بیشتر و امکان تصویر برداری بهتر در مکان‌های تاریک بدون استفاده از فلش، قادر به تولید عمق میدان کمتر نیز هستند.

بسیاری از لنزها مقدار دریچه دیافراگم متغیر با فاصله کانونی دارند. به این ترتیب که در یک لنز ۱۸-۲۰۰ اگر ماکزیمم دریچه دیافراگم F۳،۵ در فاصله کانونی ۱۸ میلیمتر باشد، این مقدار در فاصله کانونی ۲۰۰ میلیمتری به F۵،۶ افزایش پیدا می‌کند.

گیره لنز

وقتی یک لنز را بخواهید روی دوربین نصب کنید، گیره لنز معنا پیدا می‌کند. سازندگان دوربین معمولا لنزها را متناسب با گیره لنز دوربین خود تولید می‌کنند. شرکت‌های سازنده شخص ثالث هم لنزهایی با گیره‌های متفاوت تولید می‌کنند که برای مدل‌های مختلف دوربین کارایی داشته باشد.

دانستن این موضوع که دوربین شما چه گیره ای را استفاده می‌کند از نکات مهمی است که پیش از خربد لنز باید در نظر داشته باشید. از نمونه گیره لنزهای دوربین‌های DSLR می‌توان به Nikon F-Mount، Canon EF-s، Canon EF، Pentax K، و Sony Alpha (A) اشاره کرد. برای دوربین‌های بدون آینه با قابلیت تعویض لنز می‌توان از Canon EF-M، FujuFilm XF، Nikon 1، Sony E، Samsun NX و Pentax Q نام برد.

فرمت

علاوه بر این که باید از مناسب بودن گیره لنزی که می‌خرید اطمینان حاصل کنید، توجه به بزرگی عکس تولید شده با توجه به اندازه سنسور دوربین نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. زیرا دوربین‌ها سنسورهایی با سایزهای متفاوت استفاده می‌کنند و سازندگان لنزهایی متناسب با همان دوربین طراحی می‌کنند.

برای مثال با اینکه دوربین‌های دیجیتال نیکون با سنسورهای فول فریم یا APS-C تولید می‌شوند، و هر دو لنزهایی با گیره F-mount استفاده می‌کنند، اما اگر از لنزهای DX استفاده کنید تصویر نهایی اندازه ای برابر با اندازه سنسور کوچک تر خواهد داشت. درحالیکه لنزهای FX کل فریم را پوشش می‌دهند با استفاده از یک آداپتور در دوربین‌های نیکون ۱ نیز قابل استفاده هستند. بدین ترتیب لنزهایی که برای دوربین‌های کوچک‌تر طراحی شده اند می‌توانند از نظر اندازه کوچک‌تر و از نظر وزن سبک‌تر باشند.

در مطلب بعدی درباره انواع لنز و نکات لازم هنگام خرید لنز صحبت می‌کنیم. همچنین با ذکر مثال‌های گوناگون شما را در انتخاب لنز مناسب برای کاربردهای متفاوت راهنمایی خواهیم کرد.