چه لنزی بخرم؟

در مطلب قبل مشخصات عمومی انواع لنزها را برایتان شرح دادیم. در ادامه به معرفی لنزهای معروف و کارآیی آنها می‌پردازیم. در انتها راهنمایی‌های کاربردی برای خرید لنز برای مواقع مختلف را ارائه خواهیم داد. امیدواریم در پایان این مطلب به پاسخ این سوال که « چه لنزی بخرم؟ » دست یافته باشید.

انواع مختلف لنز

لنزها معمولا بر اساس فاصله کانونی یا ویژگی‌های خاصی که دارند دسته بندی می‌شنوند. در ادامه به معرفی چند لنز معروف پرداخته ایم. با در نظر گرفتن این موضوع که آنها چه طور می‌توانند شما را به هدفتان نزدیک کنند و عکس‌های آنها چه ویژگی‌هایی دارد، لنز مورد نیاز خود را انتخاب کنید.

لنز سوپر واید

تعریف: لنزهای سوپر واید فاصله کانونی حدود ۲۴میلیمتر (در فرمت ۳۵ میلیمتری) دارد. یعنی این لنزها می‌توانند در مقایسه با یک لنز معمولی عرض بیشتری از نما را ثبت کنند. لنز سوپر واید امکان ثبت درست خط‌های مستقیم را می‌دهد. البته لنزهای چشم‌ماهی (Fisheye) ساختمان‌ها را با دیوارهایی به شکل منحنی نمایش می‌دهند.

مشخصات تصویر: به دلیل میدان دید وسیع، عکس‌هایی که با این لنزها گرفته می‌شوند عمق میدان بزرگی دارند. این لنزها تمایل دارند که سوژه‌های نزدیک را نزدیک‌تر و دورترها را باز هم دورتر نشان دهند. اعوجاج پرسپکتیو لنزهای واید ممکن است سندرم ساختمان در حال ریزش (وقتی خط های عمودی به هم نزدیک شوند)، ایجاد کند که البته با ویرایش می‌توان آن را اصلاح کرد یا با یک تکنیک خوب آن را کاهش داد.

مورد استفاده: گرچه بیشتر اوقات توسط حرفه‌ای‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد اما عکاسان غیرحرفه‌ای هم می‌توانند در موارد متفاوت نظیر عکاسی از منظره و بنا از آنها استفاده کنند. اعوجاج ناشی از این لنزها به خصوص لنزهای چشم‌ماهی می‌تواند برای ثبت عکس‌های خلاقانه به کار برده شود.

لنز واید

تعریف: عموما فاصله کانونی ۲۴ و ۳۵ میلیمتر را پوشش می‌دهند. لنزهای واید در دو نوع پرایم و زوم در بازار موجود می‌باشند و دریچه دیافراگم آنها نیز به همین ترتیب ممکن است ثابت یا متغیر باشد.

مشخصات تصویر: عکس‌هایی که با این لنز ثبت می‌شوند می‌توانند فاصله بین سوژه‌ها در قسمت جلو و عقب تصویر را بزرگنمایی کنند. این لنزها در مقایسه با لنزهای سوپر واید اعوجاج کمتری دارند اما همچنان خطوط و منحنی‌ها اغراق آمیز نمایش داده می‌شوند که البته می‌توان از آنها بهره هنری برد.

مورد استفاده: اغلب کسانی از این لنزها استفاده می‌کنند که قصد دارند همه سوژه را در یک قاب تصویر یا فریم جای دهند. این سوژه‌ها می‌تواند یک منظره، یک ساختمان و یا گروهی از مردم باشد. اما گاهی برای پرتره کارآیی دارد. زمانی که می‌خواهید سوژه را یک مکان یا شرایط خاص نشان دهید. در این مدل عکاسی پرتره برای جلوگیری از اثرات نامطلوب لنز بر روی صورت سوژه باید فاصله مناسب را رعایت کنید.

استاندارد / معمولی

تعریف: لنز کیت که دوربین DSLR یا میرورلس شما در هنگام خرید همراه دارد، معمولا یکی از همین لنزهاست که فاصله کانونی آنها در بازه ۳۵ تا ۷۰ میلیمتر قرار دارد. بسیار از عکاس‌ها لنز پرایم ۵۰ میلیمتری (در فرمت ۳۵ میلیمتری) را به عنوان یک لنز معمولی در نظر می‌گیرند زیرا بر این باور هستند که تصویر و زاویه دید آنها طبیعی و مشابه همان چیزی است که چشم می‌بیند. هرچند این موضوع از لحاظ تکنیکی هنوز ثابت نشده است.

مشخصات تصویر: لنزهای زوم و پرایم معمولی از لحاظ مشحصات تصویری در بینابین لنزهای واید و تله‌فوتو هستند و بیشتر به دید انسان نزدیکند. لنزهای پرایم ممولی دریچه دیافراگم بازتری دارند که امکان عمق میدان و عکاسی در نور کم را فراهم می‌کند.

مورد استفاده: همانطور که از اسم آنها برمی‌آید، لنزهای استاندارد و معمولی لنزهای همه کاره‌ای هستند که تقریبا برای تمام انواع عکاسی می‌توان از آنها بهره برد: از عکاسی خیابان، مستند تا منظره یا پرتره.

تله‌فوتو

تعریف: تله‌فوتو دارای فاصله کانونی‌های بالاتر از ۷۰ میلیمتر هستند. هرچند که عده ای بر این باورند که فاصله کانونی «صحیح» برای آنکه یک لنز تله در نظر گرفته شود ۱۳۵ میلیمتر به بالاست. میدان دید تیم لنزها به مراتب از سایر لنزها کمتر است و به همین دلیل برای فکوس کردن بر روی جزییات و یا اجسام در فاصله دور کارایی بیشتری دارند. این لنزها معمولا بزرگتر و سنگین‌تر از سایر لنزها هستند.

مشخصات تصویر: به دلیل کمتر بودن میدان دید آنها اجسام خیلی دور را نزدیک می‌کنند. آنها همچنین می‌توانند بر سوژه‌های موجود در تصویر تاثیر گذاشته به گونه ای که آنها نزدیک‌تر به هم نشان داده شوند. عمق میدان کم آنها باعث می‌شود به جز سوژه بیشتر پس زمینه از منطقه فکوس خارج شده و تار به نظر برسد.

مورد استفاده: علاوه بر مواردی که شما نمی‌خواهید و یا نمی‌توانید به سوژه نزدیک شوید، مانند عکاسی از حیات وحش یا میادین ورزشی، لنزهای تله‌فوتو برای عکاسی پرتره و حتی منظره نیز می‌توانند به کار برده شوند.

سوپر زوم

تعریف: لنزهای سوپر زوم نیز لنزهای همه کاره‌ای هستند که بازه فاصله کانونی گسترده‌ای‌ از واید تا تله را پوشش می‌دهد. این‌ها برای شرایطی که نمی‌خواهید یا نمی‌تواند لنز خود را به طور دائم تعویض کنید کارایی بسیار دارند.

مشخصات تصویر: سازندگان لنز زوم برای آنکه بتوانند به بازه گسترده فاصله‌های کانونی دست یابند، مجبور به مصالحه هستند و این به قیمت کم شدن کیفیت تصویر یا دریچه دیافراگم تمام می‌شود.

مورد استفاده: این لنزها برای شرایطی که در سفر هستید یا محیط برای تغییر دائم لنز مناسب نیست (مثلا در هنگام بارندگی و یا گرد و غبار) و یا هنگامی که قصد گرفتن عکس‌های خانوادگی دارید و نمی‌تواند چند لنز مختلف را با خود حمل کنید بسیار پرکاربرد هستند.

ماکرو

تعریف: یکی از مخصوص‌ترین لنزها، همین لنزهای ماکرو هستند که از نظر تکنیکی قادرند نسبت بازتولید بیشتر ۱:۱ داشته باشند. یعنی ثبت تصویر از سوژه در ابعاد بزرگتر و واضح‌تر از آن چیزی است در واقع وجود دارد. اگرچه، این عبارت بیشتر به عکاسی‌هایی اشاره می‌کند که بسیار از نزدیک صورت گیرد. لنزهای ماکرو دارای فاصله کانونی در بازه ۴۰-۲۰۰ میلیمتر هستند.

مشخصات تصویر: لنزهای ماکرو معمولا دارای ترام تصویر بالایی هستند. لازم است یادآوری کنیم که از آنجایی که این لنزها از سوژه‌ها در فاصله کمی عکس می‌گیرند عمق میدان بسیار کمی نیز دارند. بدین ترین وقتی از یک حشره عکس بگیرید تنها بخشی از آن در منطقه فکوس قرار می‌گیرد.

مورد استفاده: اگرچه عموما برای عکاسی از نزدیک (کلوزآپ) مورد استفاده قرار می‌گیرد، لنزهای ماکر می‌توانند برای عکاسی پرتره نیز به دلیل فاصله کانونی و ترام خاصشان مورد استفاده واقع شوند.

دیگر چه نکاتی را در نظر بگیریم؟

اندازه، وزن .. قیمت

با اعمال تغییرات در دریچه دیافراگم و فاصله کانونی، شاهد تغییرات ظاهری نظیر اندازه، وزن و قیمت لنزها خواهیم بود. احتمالا همه خواستار لنز ۱۶-۶۰۰ میلیمتری با F۱.۸ هستند. اما متاسفانه علاوه بر این که علم فیزیک اندازه و وزن بالایی را برای آن پیش‌بینی می‌کند، حتی در صورت امکان ساخت، هزینه آن سرسام آور خواهد شد.

به همین دلیل لنزها باید بین اندازه، وزنی که برای کاربر مناسب باشد مصالحه کنند. دریچه دیافراگم بزرگ و فاصله کانونی دور به معنی لنزهای بسیار بزرگتر و سنگین‌تر است. به علاوه این که این لنزها قیمت تمام شده بیشتری نیز خواهند داشت و به همین دلیل است که این قبیل لنزها بیشتر توسط حرفه ای‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تثبیت کننده تصویر، کیفیت ساخت، ویدئو

چند عامل اساسی دیگر نیز هستند که شاید بخواهید در هنگام خرید لنز به آنها توجه کنید. تثبیت کننده تصویر این امکان را می‌دهد تا بدون نگرانی از لرزش دوربین با سرعت‌های شاتر کمتر عکاسی کنید. البته برخی مدل‌های دوربین این امکان را در بدنه دوربین نهادینه کرده‌اند. این ویژگی در هنگام فیلم برداری نیز بسیار مفید واقع می‌شود.

تعداد بالاتر عدد اِف برای ثبت تصویر با بوکه‌های زیباتر، موتور فکوس خودکار یا دستی، کاور محافظاتی لنز برای شرایط جوی نامساعد و بسیاری ویژگی‌های دیگر هم هستند که به شما در قبال قیمت بیشتر، امکانات و کیفیت تصویر بهتری ارائه می‌کنند.

سازنده‌های شخص ثالث

با این که اکثر عکاس‌ها لنزهایشان را از همان شرکت سازنده دوربین خریداری می‌کنند، اما تعداد دیگری از شرکت‌های شخص ثالث نظیر تامرون، سیگما و توکینا نیز هستند که برای دوربین‌های DSLR و میرورلس لنزهای قابل تعویض تولید می‌کنند. بسیار دیده شده که لنزهای ساخته شده توسط این شرکت‌ها اگر بهتر از محصولان کانن/نیکون/سونی نباشد از کیفیتی همتای آنها برخوردار است. بعلاوه این که لنزهای شرکت‌های مذکور قیمت کمتری دارند.

چند مثال از انتخاب و خرید لنز

در ادامه به بررسی لنزهای کاربردی برای شرایط معمول می‌پردازیم. برای هر مثال برخی از فاکتورهایی که باید برای انتخاب لنز مناسب در نظر بگیرید را بیان می‌کنیم. البته فاکتورهای مطرح شده به هیچ مدل خاصی از دوربین‌ها محدود نمی‌شوند اما برای روشن‌تر شدن موضوع چند لنز نیز به عنوان مثال بیان شده اند.

من یک لنز مسافرتی میخواهم که در طول روز از آن استفاده کنم.

وقتی شما در سفر یا تعطیلات به سر می‌برید، احتمالا قصد ندارید تعداد زیادی دوربین و لنز با خود همراه کنید؛ مگر آن که قصد از سفر عکاسی باشد. در چنین شرایطی، بهترین گزینه لنزی است که بتوانید به سادگی با خود حمل کنید و در عین حال به شما امکان عکاسی از منظره تا پرتره را بدهد. برای دوربین‌های میکرو فورترد (Micro Four Third) لنز پاناسونیک لومیکس ۱۴-۱۴۰ میلیمتری f/۳،۵-۵،۶ و برای دوربین‌های DSLR لنز نیکور ۱۸-۲۰۰ میلیمتری f/۳،۵-۵،۶G ED VR II می‌توانند گزینه‌های خوبی باشند.

بیشتر بخوانید: نکاتی برای عکاسی در نور روز

من به لنزی برای عکاسی در خیابان احتیاج دارم.

عکاسی خیابان با هر دوربینی میسر است. البته لنز ۳۰۰ میلیمتری با f/۲،۸ ممکن است منجر به عکس العمل‌هایی از سمت سوژه‌ها گردد. به طور کلی فاصله کانونی ۳۵-۵۰ میلیمتری اغلب برای عکاسی در محیط‌های شهری ایده‌آل شمرده می‌شود.

به خاطر داشته باشید که دریچه دیافراگم در این مدل عکاسی از اهمیت ویژه ای برخوردار است تا عکاسی در محیط‌های کم نور را ممکن سازد. اگر در عکاسی خیابان هدفتان این نباشد که سوژه‌ها به طور مستقیم به دوربین نگاه کنند آنگاه لنز ۲۳ میلیمتری فوجی XF با f/۱،۴ می‌تواند یک انتخاب عالی باشد. لنز سیگما ۳۵ میلیمتری f/۱،۴ DG HSM هم با استقبال خوبی از عکاسان خیابان با دوربین‌های DSLR مواجه شده است.

من به لنزی برای عکاسی از فرزندم در حال بازی و شیطنت نیاز دارم.

افراد بسیاری وقتی بچه دار می‌شوند برای گرفتن عکس‌های خوب از کودکانشان به دوربین‌های DSLR و یا میرورلس روی می‌آورند، اما با بزرگ شدن کودک و زیاد شدن شیطنت‌ها لنز این دوربین‌ها دیگر جواب‌گوی ثبت درست تصاویر نیست و عموما یا از نظر بازه کانونی و یا دریچه دیافراگم دچار کمبودهایی می‌شوند.

خب برای رفع این مشکل شما به لنز بهتری نیاز دارید، لنزی که در عین حال بزرگ و سنگین نباشد. یک لنز زوم به شما این امکان را می‌دهد از سوژه وقتی در برابر شما در حال حرکت و بازی است عکس بگیرید. برای این منظور لنز EF-S ۵۵-۲۵۰ میلیمتری f/۴-۵،۶ IS II می‌تواند شما را به آنچه می‌خواهید نزدیک‌تر کند. اما اگر لنز باز هم بهتری می‌خواهید کانن ای‌اف ۷۰-۲۰۰ میلیمتری f/۴L USM پیشنهاد می‌شود.

برای عکاسی از مناظر چه لنزی بگیرم؟

در حالیکه لنزهای کیت که همراه با بیشتر دوربین‌ها عرضه می‌شوند برای عکاسی واید بسیار خوب هستند اما بسیار دیده می‌شود که این لنزها برای عکاسی از منظره نتیجه مطلوب را به دست نمی‌دهند.

بیشتر بخوانید: عکاسی از مناظر شهری

فاصله کانونی در این نوع عکاسی عامل کلیدی محسوب می‌شود و شما فقط اگر لنز سوپرواید داشته باشید می‌توانید عکاسی از منظره را به بهترین شکل انجام دهید. البته همانطور که پیشتر گفته شد با دوربین های زوم و پرایم هم می‌توان از منظره عکس گرفت اما نتیجه نهایی از آنها به میزان چشمگیری متفاوت است. لنزی مانند۱۰-۲۴ میلیمتری نیکور AF-S DX با f/۳،۵-۴،۵G ED برای دوربین‌های نیکون APS-C می‌تواند گزینه بسیار خوبی باشد. همینطور لنز ۹-۱۸ میلیمتری اولیمپوس با f/۳،۵-۵،۶ Zuiko نیز برای دوربین‌های میکرو فوردترد پیشنهاد می‌شود.

من لنزی می خواهم که از من عکاس بهتری بسازد.

بعد از مدتی که لنز کیت دوربین‌تان برای مقاصد مختلف استفاده کردید ممکن است به این نتیجه برسید که برای ثبت عکس‌های بهتر به لنز بهتری نیاز دارید. این بهترین زمان است تا برای خودتان یک لنز پرایم خریداری کنید و خبر خوب این که نیازی به هزینه کردن مبلغ زیادی هم ندارید. چیزی مانند لنز ۳۵ میلمیتری نیکور AF-S DX با f/۱،۸G یا لنز سونی E ۵۰ میلیمتری با f/۱،۸ OSS برای شما عمق میدان کم و عکاسی در نورکم را ممکن می‌سازند.