سرعت شاتر و فریمریت دو مشخصه مختلف موجود در تنظیمات دوربین هستند که تاثیرات مختلفی بر تصاویر ثبت شده داشته و در عین حال، با یکدیگر مرتبط هستند. برخی با وجود چنین تنظیماتی، تصاویری تکراری که طی سالهای اخیر در آثار مختلف دیده شدهاند را در مقابل چشمان بینندگان قرار میدهند؛ اما در طرف دیگر، برخی سعی میکنند این ویژگیها را در جهت انتقال احساساتی عمیق و ایجاد نتیجهای زیبا به خدمت گیرند.
سرعت شاتر
سرعت شاتر یا زمان نوردهی عبارت است از مدت زمانی که هر فریم جداگانه ثبت شده توسط دوربین در معرض نور قرار میگیرد. درست مانند عکاسی، در سینماتوگرافی نیز هرچه سرعت شاتر بالاتر باشد، امکان ثبت تصویری بهتر از سوژههای در حال حرکت امکان پذیر خواهد بود. در صورتیکه سرعت به اندازه کافی بالا نبوده و به خوبی تنظیم نشود، نتیجه نهایی تار و مبهم خواهد بود.
فریم ریت
فریم ریت عبارت است از تعداد فریمهای ثبت شده در یک ثانیه. لازم به ذکر است که امروزه در بیشتر دوربینهای عکاسی/فیلمبرداری، نرخ ۲۴ فریم بر ثانیه به عنوان فریم ریت پیشفرض و استاندارد در نظر گرفته شده است. اما وجود چنین استانداری به این معنی نیست که شما نیز به عنوان فیلمسازی حرفهای، مجبورید از آن برای ثبت آثارتان بهره گیرید.
قانون پایه
تنظیمات استاندار سرعت شاتر، دو برابر فریم است؛ به عنوان مثال، سرعت ۱.۵۰ و ۲۴ فریم بر ثانیه. به عنوان مثال در صورت دو برابر شدن سرعت شاتر، بهتر است فریم ریت نیز به همان نسبت افزایش پیدا کند؛ در غیر این صورت، ویدیوی ثبت شده عجیب و غیر طبیعی جلوه خواهد کرد.
در کل میتوان گفت نحوه استفاده از فریم ریت و سرعت شاتر، کاملا به داستان و سکانسهای مربوطه بستگی دارد و میتوان از آن جهت انتقال مفاهیم مختلفی بهره گرفت. در ادامه به بررسی دو مثال مختلف میپردازیم.
صحنه آهسته
همه ما با این نوع ویدیوها آشنایی داریم و میدانیم که یکی از اولین کارهایی که افراد با تنظیمات فریم ریت دوربین انجام میدهند، تهیه فیلم صحنه آهسته است. فریم ریتهای بالاتر امکان تبدیل تصاویر ثبت شده به اسلوموشن را امکان پذیر میسازد.
جهت ثبت تصاویر اسلوموشن، با فریم ریتی بالا به فیلمبرداری پرداخته و سپس در مراحل ویرایش و مونتاژ نهایی، ویدیو را به نرخ ۲۴ فریم بر ثانیه باز میگردانیم. در این صورت شاهد نمایش آهسته سکانسها خواهیم بود.
تصاویر اکشن
سرعت شاتر بالا به فیلمی شفاف و واضح میانجامد که همواره در فیلمهای اکشن، ورزشی و دیگر مواردی که دارای حرکات بسیار هستند مشاهده میکنیم. در حقیقت، از این نوع تصاویر با فیلم نجات سرباز وظیفه رایان شناخته میشوند. از نمونههای موفق دیگر نیز میتوان به فیلم سینمایی 28 Days Later اشاره کرد.
در آخر، سرعت شاتر و فریم ریت میتواند ظاهر تصاویر و درک مخاطب از آنها را به طور کامل تغییر دهد. یک فیلمساز حرفهای، باید سعی کند از این دو ویژگی کلیدی در جهت مناسب بهره گیرد.