از آنجایی که رنگ با ترغیب مشتری و ایجاد علاقه و انگیزه ارتباط مستقیمی دارد، نقش مهمی در بازاریابی ایفا می‌کند. برای آنکه این تمایل جهت و مفهوم درستی بیابد و در قبال رفتار و برخورد انسان‌ها به نتیجه مطلوبی برسد، باید دانش صحیحی از تاثیر تئوری رنگ و ترغیب داشته باشیم.
تصور غلط از روانشناسی رنگ
چرا روانشناسی رنگ تا این حد نقل مجالس شده اما اطلاعات واقعی و قابل استناد کمی درباره آن وجود دارد؟
تحقیقات نشان می‌دهد که المان‌هایی نظیر تجربه، سلیقه، تربیت و باروهای شخصی در کنار تفاوت‌های فرهنگی تاثیر متفاوتی از رنگ بر فرد به جای می‌گذارد. به همین دلیل اثر آرامش بخشی زرد یا بنفش بر فرد به همان اندازه می‌تواند صحیح باشد که نظرات فال تاروت!
اما حالا زمان آن رسیده که ببینیم نتایج تحقیقات مختلف از نقش رنگ‌ها بر ترغیب افراد چه اطلاعاتی را در اختیار ما قرار می‌دهند.
اهمیت رنگ در برندسازی
در روند بررسی اهمیت روانشناسی رنگ در بازاریابی به برندسازی می‌پردازیم که یکی از مهمترین مسائل در ارتباط با درک رنگ و نقش آن در ترغیب مشتری است.
تلاش‌های بسیاری برای دسته‌بندی مصرف‌کننده‌ها و پاسخ‌شان به رنگ‌های مختلف انجام شده است:
… اما حقیقت اینجاست که رنگ بسیار به تجربه‌های شخصی وابسته است و نمی‌تواند برای حس‌های خاص ترجمه شود.
با این وجود یک الگوی وسیع‌تری برای انتقال پیام از طریق رنگ وجود دارد که می‌تواند مورد استفاده و توجه قرار گیرد. مثلا رنگ‌ها نقش قابل توجهی در خرید و برندینگ ایفا می‌کنند.
در یک تحقیقی که از تاثیر رنگ در بازاریابی انجام شده، به این نتیجه رسیدند که ۹۰٪ قضاوت‌های شتابزده درباره یک محصول تنها بر اساس رنگ آن بوده است.
در ارتباط با نقشی که رنگ در برندینگ ایفا می‌کند می‌توان گفت که رابطه برندها و رنگ به درک صحیح رنگ استفاده شده برای یک برند خاص، وابسته است. به عبارت دیگر آیا رنگ با آنچه مدنظر فروش است تناسب دارد؟
مطالعات نشان می‌دهد که رنگ‌ها بر نظر و دید مشتری از «شخصیت» برند موردنظر تاثیر می‌گذارند. مغز ما برندهایی که قابل تشخیص هستند را ترجیح می‌دهد و این نشان از اهمیت رنگ در تشکیل هویت برند دارد. به همین دلیل به برندهای تازه توصیه می‌شود که در طراحی لوگو از رنگ‌هایی استفاده کنند که آنها را از رقبای شناخته شده‌شان متمایز کند. مثلا اگر همه رقبا از رنگ‌های آبی استفاده می‌کنند، آنها رنگ بنفش را انتخاب کنند.
وقتی صحبت از انتخاب رنگ «صحیح» است، پیش‌بینی واکنش مشتری به مناسب بودن رنگ نسبت به محصول از خود رنگ مهم‌تر است. مطالعات Jennifer Aaker روانشناس و استاد دانشگاه استنفورد نشان می‌دهد که شخصیت رنگ ۵ بُعد اصلی دارد:
رنگ‌ها می‌توانند بین دو یا چند بُعد مشترک باشند اما عموما در یکی از آنها غالب می‌شوند. مثلا برندهای مرتبط با مد لباس در گروه کمال قرار می‌گیرند درحالیکه برند ابزارهای کوهنوردی حس اسنحکام را تداعی می‌کنند.
این مطالعات نشان می‌دهد که ارتباط محکم و مهمی بین به کارگیری رنگ‌ها و دریافت و انتظار مشتری از شخصیت برند وجود دارد.
برخی رنگ‌های خاص با بعضی ویژگی‌های خاص همراستا هستند. مثلا قهوه‌ای با استحکام، بنفش با کمال، قرمز با هیجان. اما تقریبا همه مطالعات دانشگاهی در رابطه با رنگ و برندینگ به شما می‌گویند که اینکه رنگ‌های برند شما در شخصیتی که می‌خواهید از آن به نمایش بگذارید، نقشی مهم و اساسی ایفا می‌کنند.
حال این باور اشتباه را در نظر بگیرید که می‌گوید «سبز به معنی آرامش است.» اما یک جای کار ایراد دارد. گاهی سبز برای برندهایی که با محیط زیست سر و کار دارند استفاده می‌شود مثلا برند Temberlang G.R.E.E.N Standard.
نکته پایانی: برای انتخاب رنگ هیچ راهنمایی وجود ندارد که راهکاری ساده و در دسترس در اختیار شما قرار دهد؛ تنها توجه به محتوای کاری که انجام می‌دهید مهمترین فاکتوری است که لازم است در نظر داشته باشید.
حس و حالی که برند شما ایجاد می‌کند در ترغیب مشتری نقش مهمی دارد و مطمئن باشید که رنگ‌ها در ایجاد این حس و حال مهمترین عامل هستند پس در انتخاب آنها و هماهنگی‌شان را شخصیت برند موردنظرتان دقت کافی داشته باشید.
اولویت رنگ بر اساس جنسیت
تناسب ادراک شاید در مورد این که چرا رنگ بیشتر خودروهای معروف از بین سیاه، سفید، نقره‌ای و طوسی انتخاب شده‌اند، توضیحاتی ارائه دهد، اما سوال دیگری که وجود دارد این است که چرا رنگ ابزارهای فنی بنفش نیست؟
جواب این سوال را باید در جنسیت افراد و ترجیح رنگی آنها جستجو کرد.
نکته مهمی که باید به آن اشاره کنیم این است که محیط زندگی فرد، و به خصوص فرهنگی و آداب و رسومش، نقش مهمی در تمایلات رنگی برای جنسیت ایفا می‌کند که در انتخاب‌های فردی تاثیرگذار است. مثلا تا مدت‌های مدید و شاید هنوز این باور وجود دارد که آبی رنگ پسران و صورتی رنگ دختران است.
بیشترین چیزی که از تصاویر بالا به دست می‌آید این است که رنگ آبی در هر دو گروه زنان و مردان بیشترین محبوبیت را داراست و بنفش از تمایزهای چشم‌گیر بین دو جنس به شمار می‌رود. شاید به همین دلیل است که هیچ ابزار فنی بنفش نیست!
علاوه بر خود رنگ، شدت و میزان اشباع رنگ‌ها نیز در بین دو گروه زنان و مردان تفاوت دارد. بنظر می‌رسد مردها رنگ‌هایی را دوست داشته باشند که برجسته‌تر است در حالیکه زنان رنگ‌های لطیف را ترجیح می‌دهند. همچنین مردها سایه‌هایی تیره از رنگ‌های محبوبشان را نیز می‌پسندند اما زنان سایه‌های روشن‌تر از رنگ‌های محبوبشان را ترجیح می‌دهند.
این اطلاعات را در ذهن نگه دارید تا زمانی که برای برند موردنظرتان رنگی انتخاب می‌کنید، از رنگ مورد توجه مشتری‌های بالقوه آن برند و نقشی که رنگ‌ها در ایجاد جذابیت و ترغیب آنها برای مراجعه و خرید، ایفا می‌کنند، غافل نشوید.
خوب بود..